Mae tâl premiwm yn swm ychwanegol o Dreth y Cyngor i'w dalu ar ben y bil Treth y Cyngor arferol.

O 1 Ebrill, 2017 fe wnaethom godi premiwm o 50% dros y tâl safonol (cyfanswm o 150% o dâl) ar eiddo gwag hirdymor ac eiddo a ystyrir yn ail gartrefi.

Ers mis Ebrill 2023 mae Llywodraeth Cymru wedi rhoi’r pŵer i awdurdodau lleol godi cyfradd premiwm o hyd at 300% yn uwch na’r tâl safonol ar berchnogion tai am eiddo gwag hirdymor ac ail gartrefi. 

Mae hyn wedi’i wneud er mwyn helpu cynghorau i: 

  • annog perchnogion cartrefi i beidio gadael eu heiddo'n wag a heb ei feddiannu yn ddiangen am gyfnodau hir o amser. 
  • dod â chartrefi gwag hir dymor ac ail gartrefi yn ôl i ddefnydd er budd y gymuned leol a’r economi.

Beth sy’n cyfrif fel eiddo gwag hirdymor neu ail gartref?

Eiddo gwag hirdymor yw:

Eiddo sydd yn wag a heb fawr ddim dodrefn ynddo am gyfnod parhaus o leiaf blwyddyn.

Ail gartref yw:

Annedd sydd ddim yn unig neu’n brif breswylfa i rywun ac sydd wedi’i ddodrefnu’n sylweddol.

Eithriadau

Mae nifer o eithriadau i’r hyn sy’n cyfrif fel eiddo gwag hirdymor neu ail gartref:

  • Anheddau sy’n cael eu marchnata i’w gwerthu (cyfyngiad amser o flwyddyn)
  • Anheddau sy’n cael eu marchnata i’w gosod (cyfyngiad amser o flwyddyn)
  • Rhandai (anecs) sy’n ffurfio rhan o, neu’n cael eu trin fel rhan o’r brif annedd 
  • Annedd a fyddai’n brif breswylfa rhywun pe na baent yn byw mewn llety o eiddo’r lluoedd arfog
  • Lleiniau carafanau/angorfeydd cychod sy’n cael eu defnyddio (dim ond i ail gartrefi y mae hyn yn berthnasol)
  • Tai tymhorol nad oes gan bobl hawl i fyw ynddynt drwy gydol y flwyddyn (dim ond i ail gartrefi y mae hyn yn berthnasol)
  • Anheddau cysylltiedig â swyddi (dim ond i ail gartrefi y mae hyn yn berthnasol)
Llywodraeth Cymru: Treth Gyngor ar dai gwag ac ail gartrefi (dolen gyswllt allanol)
Mae rhagor o wybodaeth, gan gynnwys y meini prawf i fod yn gymwys ar gyfer yr eithriadau uchod

Premiwm Treth Cyngor ar gartrefi gwag hirdymor yn Wrecsam

O 1 Ebrill 2024

  • Codir premiwm o 100% dros y tâl safonol ar bob cartref gwag hirdymor (cyfanswm o 200%)
  • Codir tâl premiwm ychwanegol o 50% ar dai gwag hirdymor sydd wedi bod yn wag am gyfnod parhaus o 4 blynedd neu fwy dros y codiadau arfaethedig (cyfanswm o 250%)

O 1 Ebrill 2025

  • Codir premiwm o 200% dros y tâl safonol ar bob cartref gwag hirdymor (cyfanswm o 300%)
  • Codir tâl premiwm ychwanegol o 50% ar dai gwag hirdymor sydd wedi bod yn wag am gyfnod parhaus o 4 blynedd neu fwy dros y codiadau arfaethedig (cyfanswm o 350%)

Mae'r tâl premiwm ar gyfer ail gartrefi yn parhau ar 50% dros y tâl safonol (cyfanswm o 150% o'r tâl).

Benthyciadau Eiddo Gwag
Os hoffech ddod ag eiddo gwag yn ôl i ddefnydd llawn amser, efallai y byddwch yn gymwys i gael benthyciad eiddo gwag i'ch helpu i wneud hyn.

Incwm o bremiymau Treth y Cyngor

Byddwn yn defnyddio’r refeniw a gynhyrchir ac a gesglir o bremiwm Treth y Cyngor i gyflawni:

  • gwasanaethau i atal digartrefedd a threchu tlodi 
  • prosiectau sy'n sicrhau bod ein cymunedau'n gynaliadwy

Nid oes angen i'r symiau a godir o bremiwm Treth y Cyngor gael eu neilltuo.

Yn 2022/23, y premiwm a godwyd o eiddo gwag hirdymor oedd  £216,541. Yn ystod y flwyddyn, roedd 531 eiddo yn destun premiwm.

Yn 2022/23, y premiwm a godwyd o eiddo gwag hirdymor oedd £163k. Yn ystod y flwyddyn, roedd 465 eiddo yn destun premiwm.